گفتاردرمانی در سکته مغزی ( تمرین های کاربردی )
- توضیحات
سکته مغزی چیست؟
هنگامی که جریان خون به مغز مسدود شود یا خونریزی ناگهانی در مغز وجود داشته باشد ، سکته مغزی رخ می دهد. دو نوع سکته مغزی وجود دارد.
سکته مغزی که به دلیل مسدود شدن رگ ها و در نتیجه قطع شدن جریان خون به مغز ، رخ می دهد سکته مغزی ایسکمیک نامیده می شود. در این نوع سکته مغز نمی تواند اکسیژن و مواد مغذی را از خون دریافت کند و سلول های مغزی بدون اکسیژن و مواد مغذی ، در عرض چند دقیقه شروع به مردن می کنند. سکته مغزی که به دلیل پاره شدن رگ و خونریزی ناگهانی در مغز رخ می دهد ، سکته مغزی هموراژیک نامیده می شود. خون نشت شده ، به سلول های مغزی فشار وارد می کند و به آن ها آسیب می رساند.
90 % سکته مغزی از نوع ایسکمیک (مسدود شدن رگ های مغزی) و 10 % باقی مانده از نوع هموراژیک (خونریزی داخلی) است. سکته های مغزی بر اساس موقعیتی که در مغز انسداد یا خونریزی رخ می دهد طبقه بندی می شوند. سکته مغزی می تواند باعث آسیب دیدگی مغزی ، ناتوانی طولانی مدت یا حتی مرگ شود. علائم سکته مغزی می تواند از ضعف خفیف تا فلجی یا بی حسی در یک طرف صورت یا بدن باشد. علائم دیگر ممکن است شامل سردرد شدید و ناگهانی ، ضعف ناگهانی ، مشکل در بینایی و مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار باشد.
در بیمارستان ، یک تیم وضعیت فردی که دچار سکته شده است را ارزیابی می کنند و سکته مغزی شما را با دارو ، جراحی یا یک روش های دیگر درمان می کنند. بهبودی فرد آسیب دیده به این بستگی دارد که سکته مغزی چقدر جدی بوده و چه مقدار از مغز را در گیر کرده است. در کنار درمان های دیگر یک برنامه توانبخشی شامل فیزیوتراپی و کاردرمانی و گفتاردرمانی ممکن است به این فرد کمک کند.
آفازی: مشکلات ارتباطی پس از سکته مغزی بسیار رایج است. حدود یک سوم افرادی که دچار سکته مغزی شده اند در صحبت کردن ، درک آنچه دیگران می گویند ، خواندن و نوشتن مشکل دارند.
دیزآرتری: وقتی که افرادی که دچار سکته مغزی شده اند و قادر به کنترل عضلات صورت ، دهان و گلو نیستند و وقتی عضلات صورت و دهان در گیر شود صحبت کردن دشوار می شود.
آپراکسی گفتار: زمانی است که شما نمی توانید عضلات صورت ، دهان یا گلو را به طور هماهنگ و ارادی هنگام صحبت کردن حرکت دهید. این می تواند باعث شود که وضوح گقتار شما پایین بیاید و درک گفتار شما برای افراد دیگر دشوار باشد.
اختلالات زیادی وجود دارد که می تواند بر تولید گفتار تأثیر بگذارد، از جمله آفازی و آپراکسی گفتار. این اختلالات زمانی اتفاق می افتد که ناحیه ای از مغز که در تولید گفتار و حرف زدن نقش دارد، پس از آسیب عصبی ، آسیب می بیند. به عنوان مثال، آفازی بیانی در اثر آسیب به مرکز زبانی مغز ایجاد می شود. از سوی دیگر، آپراکسی گفتار می تواند در اثر آسیب به مخچه یا سایر مناطق مغز درگیر در هماهنگی حرکتی ایجاد شود.
چرا در سکته مغزی افراد دچار مشکلات ارتباطی می شوند؟
قسمت های مختلف مغز ما مسئول انجام یک سری کارها هستند که اگر یکی از این قسمت ها که مربوط به برقراری ارتباط است در اثر سکته مغزی آسیب دیده باشد ، می تواند باعث ایجاد مشکلات ارتباطی شود.
آیا درمانی برای مشکلات ارتباطی افراد مبتلا به سکته مغزی وجود دارد؟
مشکلات ارتباطی را می توان با استفاده از گفتاردرمانی و با کمک آسیب شناس گفتار و زبان (گفتاردرمانگر) درمان کرد. یک آسیب شناس گفتار و زبان (گفتاردرمانگر) می تواند به افراد مبتلا به سکته مغزی در بهبود گفتار ، درک ، خواندن و نوشتن تا حد امکان کمک کند. آن ها همچنین می توانند به افراد مبتلا به سکته مغزی در یادگیری راه های دیگر برقراری ارتباط (راه های جبرانی و جایگزین گفتار) کمک کنند. این راه ها شامل خیلی موارد هستند از بیان خواسته ها با اشاره و حالت های چهره گرفته تا دستگاه های الکترونیکی که برای کمک به بیمار برای بیان درخواست ها استفاده می شود. ممکن است زمانی که در بیمارستان بستری هستند یک گفتاردرمانگر آن ها را ارزیابی کند و با استفاده از نتایج ارزیابی ، برنامه درمان را مشخص کند و جلساتی را هنگام بازگشت بیمار به خانه ترتیب داده شود. همچنین تمریناتی توسط گفتاردرمانگر به همراهان بیمار داده می شود که در خانه تکرار و تمرین شود.
آیا مهارت های ارتباطی و کلامی افراد مبتلا به سکته مغزی بهبود می یابد؟
پیش بینی اینکه چقدر مشکل ارتباطی آن ها بهبود می یابند یا مدت زمان بهبود آن ها چقدر طول خواهد کشید ، دشوار و نامشخص است و به میزان و شدت آسیب فرد بستگی دارد و برای همه افراد مشابه نیست. طی سه تا شش ماه اول زمان طلایی برای این افراد هست و با سرعت بیشتری بهبود می یابند ولی با این حال ، افرادی هستند که بعد از مدت ماه ها و حتی سال ها و با سرعت پایینی بهبود می یابند. اگر شدت آسیب هم زیاد و عمیق باشد ممکن است فرد قادر نباشد به شرایط قبل از سکته برگردد اما حتی اگر به طور کامل بهبود پیدا نکند ، روش های زیادی برای برقراری ارتباط وجود دارد که به صحبت کردن متکی نیستند و از وسایل ارتباطی جایگزین استفاده می کنند. بسیاری از افراد که دچار سکته مغزی شدند همچنان به زندگی کامل و شاد ادامه می دهند ، حتی اگر هنوز هم در ارتباطات مشکل دارند.
اهمیت تمرینات گفتار درمانی در سکته مغزی
آسیب شناسان گفتار و زبان که به آن ها گفتاردرمانگر نیز گفته می شود، در زمینه های ارتباطی، شناختی و توانبخشی خوردن / بلع متخصص هستند. چرا که ممکن است به دنبال یک آسیب عصبی مانند سکته مغزی، این عملکردها تحت تأثیر قرار گیرند. تمرین های گفتار درمانی در سکته مغزی با ایجاد جرقه‌های نوروپلاستیسیته و بهبود توانایی مغز در سیم‌کشی مجدد به بهبود مهارت‌های زبانی کمک می‌کنند. از طریق نوروپلاستیسیته، نواحی سالم مغز می توانند عملکرد بیانی و کلامی را بر عهده بگیرند. انجام مکرر تمرینات گفتار درمانی به طور منظم بهترین راه برای ارتقاء عصبی و بازیابی توانایی تولید گفتار است.
یک آسیب شناس گفتار و زبان (گفتاردرمانگر) می تواند با مشکلات گفتاری ، شناختی و بلع به افراد مبتلا به سکته مغزی کمک کند. پس از سکته مغزی یا آسیب مغزی ، مغز به همان اندازه و مثل قبل کار نمی کند. گفتاردرمانی با شناسایی مشکلات و ارائه گفتاردرمانی مناسب ، به بیماران سکته مغزی کمک می کند تا با این مسائل مقابله کنند.
اگر شما یا یکی از نزدیکان شما دچار آسیب مغزی و مشکلات گفتاری و درکی و بلع شده اید ، می توانید با گفتاردرمانگران مرکز جامع توانبخشی ایران که در زمینه سکته مغزی و مشکلات گفتاری تجربه بالایی دارند ، کمک بگیرید. در صورت تمایل از راه های زیر می توانید با گفتاردرمانگران ما در ارتباط باشید:
تمرینات گفتار درمانی برای بهبود و بازیابی مهارت های ارتباطی و حرف زدن بیماران سکته مغزی
تمرینات گفتار درمانی می تواند به افراد کمک کند تا توانایی خود را در برقراری ارتباط و تولید زبان بهبود بخشند. با توجه به این که کدام ناحیه از مغز تحت تأثیر سکته مغزی قرار گرفته است، بخش های مختلفی از مهارت های گفتاری ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. گفتاردرمانگران تمرین‌ها و درمان را با توجه به مشکل و نیاز افراد برای بهبود مهارت‌های گفتاری و بهبود حرف زدن بیماران سکته مغزی خود ارائه می دهند.
در این مقاله به مزایای بسیاری از تمرینات گفتار درمانی در سکته مغزی می پردازیم و همچنین تعدادی از بهترین تمرین ها و تکنیک های گفتار درمانی را که به بهبود حرف زدن بیماران سکته مغزی کمک می کند ، بیان می کنیم.
افرادی که در صحبت کردن ، درک کردن و خوردن و بلعیدن مشکل دارند باید با یک گفتاردرمانگر کار کنند تا مشخص کنند کدام تمرین برای آن ها مناسب است. با در نظر گرفتن این موضوع، تمرینات گفتار درمانی زیر برخی از رایج ترین تمرینات توصیه شده توسط گفتاردرمانگران هستند. این تمرینات می تواند نقطه شروع خوبی برای بازیابی گفتار فرد در زمان انتظار برای شروع درمان باشد، یا ممکن است به عنوان منبعی برای کسانی که به دنبال جلسات درمانی مکمل هستند مورد استفاده قرار گیرد.
در اینجا تعدادی از بهترین تمرینات گفتار درمانی را که می توانید در خانه امتحان کنید آورده شده است:
- بیرون آوردن و داخل بردن زبان
زبان را تا جایی که ممکن است بیرون بیاورید و 2 ثانیه نگه دارید، سپس آن را به سمت داخل بکشید و 2 ثانیه نگه دارید و این کار را تکرار کنید. این تمرین به حرکت زبان برای الگوهای حرکتی هماهنگ و بهبود تولید گفتار کمک می کند.
- حرکت زبان به دو سمت دهان
برای این تمرین گفتاردرمانی، دهان را باز کنید و زبان را به سمت راست حرکت دهید تا گوشه سمت راست دهان خود را لمس کنید. 2 ثانیه نگه دارید، سپس گوشه سمت چپ دهان را لمس کنید و 2 ثانیه نگه دارید و تکرار کنید.
- حرکت زبان به بالا و پایین دهان
دهان را باز کنید و زبان را بیرون بیاورید. سپس زبان را به سمت بینی بالا ببرید. 2 ثانیه نگه دارید، سپس زبان را به سمت چانه پایین بیاورید. 2 ثانیه نگه دارید و تکرار کنید.
- لبخند زدن
عمل لبخند زدن بسیاری از عضلات صورت را درگیر می کند. به این ترتیب، لبخند زدن یک تمرین گفتار درمانی ساده است که می تواند مهارت های حرکتی دهان را بهبود بخشد. لبخند زدن را در مقابل آینه تمرین کنید. 2 ثانیه لبخند بزنید، سپس استراحت کنید و تکرار کنید.
به دنبال یک آسیب عصبی مانند سکته مغزی، بسیاری از افراد ممکن است در حرکت یک طرف صورت خود دچار مشکل شوند. هنگام تمرین لبخند زدن در آینه، سعی کنید لبخند را تا حد امکان متقارن کنید.
- غنچه کردن لب ها
لب‌ها را به حالتی جمع کنید که انگار در حال بوسیدن هستید و این حالت را به مدت 2 ثانیه نگه دارید. 2 ثانیه استراحت کنید و مجدد این کار را تکرار کنید.
گفتاردرمانی با ارائه تکنیک ها و استراتژی های جبرانی ، به بیمار سکته مغزی در حفظ استقلال و ارتباطات او کمک خواهد کرد. تمرینات گفتار درمانی بر حفظ یا بازیابی توانایی ها (گفتار ، درک و بلع) در سطح بالایی از بهبود ، تمرکز دارد.
ترجمه توسط تیم پژوهشی مرکز جامع توانبخشی ایران