کادرمانی ذهنی یکی از روشهای درمان و کاهش مشکلات ذه نی کودکان و بزرگسالان است. متخصصین در این حوزه به افرادی که دچار افسردگی و اضطراب شدهاند، حس امیدواری و آرامش میدهند. این شاخه از کاردرمانی به ایجاد و تقویت مهارتهای ذهنی و درمان مشکلات ذهنی افراد میپردازد. کاربرد کاردرمانی ذهنی شامل بهبود اختلالات رفتاری، ژنتیک، شخصیت و یادگیری است. این کاردرمانی برنامه مشخصی برای تقویت ارتباط بین جسم و ذهن در نظر میگیرد. با توجه به توانایی کودک و میزان بهره هوشی، آموزشهایی توسط متخصص کاردرمانگر ارائه میشود. برای آشنایی بیشتر با این نوع کاردرمانی تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
کاردرمانی ذهنی چیست؟
با توصیفات ارائه شده کاردرمانی ذهنی بخشی از کاردرمانی است که بررسی اختلالات روان در کودکان خواهد پرداخت. کاردرمانی ذهنی در کودکان با بهره گیری از متدهای تخصصی به آموزش مفاهیم شناختی و تقویت مهارتها و کارکردهای اجرایی مغز در زمینه ذهنی و درکی میپردازد. در واقع متخصصان این رشته تلاش میکنند با بهرهگیری از فعالیتهای هدفمند کارکردهای اجرایی مغز را تصحیح کرده و به بهبود کیفیت زندگی این افراد کمک کنند.
مراحل رشد ذهنی و شناختی کودک
مراحل رشد ذهنی و شناختی کودک به طور کلی به روندهای مختلفی تقسیم میشود که به تدریج و تحت تاثیر عوامل مختلف شکل میگیرند. این مراحل به شرح زیر است:
از تولد تا 3 ماهگی
سه ماه اول زندگی، دورهای سرشار از کشف و تجربه برای نوزاد است. در این مرحله، او در حال شناخت محیط اطراف و آشنایی با قابلیتهای بدن خود است. برخی از مهارتهایی که در این دوره شکل میگیرند عبارتند از:
- توانایی مکیدن و جستجوی منبع تغذیه مانند پستان مادر یا شیشه شیر
- تمایز بین صداهای مختلف از نظر شدت و تُن
- تمرکز بر اشیای نزدیک (حدود ۳۳ سانتیمتر)
- پیگیری حرکات اجسام، مانند چهرهی افراد مراقب
- تشخیص رنگها و تفاوت بین آنها
- شناسایی مزههای مختلف مانند شیرین، شور، ترش و تلخ
- واکنش به محیط از طریق حالات چهره
۳ تا ۶ ماهگی: کشف احساسات و تعامل بیشتر
با ورود به سه ماهگی، نوزادان توانایی بیشتری در درک و تعامل پیدا میکنند. آنها شروع به:
- تقلید حالات چهرهی دیگران
- واکنش نشان دادن به صداهای آشنا
- شناخت چهرههای آشنا و تمایز آنها از افراد غریبه
- پاسخ دادن به احساسات و حالات چهرهی اطرافیان
۶ تا ۹ ماهگی: درک دنیای اطراف
در این سن، نوزادان ذهن کنجکاوی دارند و رفتارهای آنها نشان میدهد که درک آنها از محیط اطراف در حال گسترش است. تحقیقات نشان داده است که نوزادان ۶ تا ۹ ماهه:
- به پدیدههای غیرعادی مانند اشیایی که برخلاف انتظار در هوا معلق میمانند، بیشتر توجه میکنند
- میتوانند تفاوت بین تصاویر مختلف را تشخیص دهند
- قادر به شناسایی تفاوت بین اشیای بیجان و جاندار هستند
- درک بهتری از فاصله و اندازهی اشیا پیدا میکنند
۹ تا ۱۲ ماهگی: کشف عملی جهان اطراف
در این بازهی سنی، مهارتهای حرکتی نوزاد رشد چشمگیری دارد. او از طریق نشستن، چهار دست و پا رفتن و تلاش برای راه رفتن، دنیای پیرامون را بهتر میشناسد. نوزادان نزدیک به یکسالگی معمولاً:
- از تماشای کتابهای تصویری لذت میبرند
- حرکات و رفتارهای سادهی اطرافیان را تقلید میکنند
- اجسام را دستکاری میکنند (چرخاندن، جاگذاری و مرتبسازی)
- با استفاده از حرکات یا صداها به دیگران پاسخ میدهند
- مفهوم «ماندگاری شی» را درک میکنند، یعنی میفهمند که اشیا حتی اگر دیده نشوند، همچنان وجود دارند
۱ تا ۲ سالگی: دوران شتاب در یادگیری
با ورود به یکسالگی، کودکان از نظر شناختی و اجتماعی جهش بزرگی را تجربه میکنند. آنها از طریق مشاهدهی رفتار بزرگسالان، مهارتهای خود را تقویت میکنند. برخی از تواناییهای این دوره شامل:
- شناسایی اشیای مشابه
- تقلید رفتارها و کلمات بزرگسالان
- یادگیری از طریق تجربه و کاوش
- تشخیص افراد و اشیا در کتابهای تصویری
- فهم تمایز بین «من» و «تو»
- درک معانی برخی کلمات و واکنش به آنها
۲ تا ۳ سالگی: استقلال و کنجکاوی بیشتر
در این دوره، کودکان تمایل بیشتری به استقلال دارند و از طریق تجربه، جهان اطراف را بهتر میشناسند. آنها قادرند:
- خود را در آینه تشخیص دهند
- رفتارهای پیچیدهتری از بزرگسالان تقلید کنند (مانند نقش بازی کردن)
- اشیا را بر اساس کاربردشان بشناسند
- تصاویر در کتابهای داستان را نام ببرند
- دستورات سادهی والدین را درک کرده و اجرا کنند
- اشیا را بر اساس دستهبندیهایی مانند حیوانات، گیاهان و اشیای خانه مرتب کنند
- اشیا را از نظر اندازه و ترتیب سازماندهی کنند
۳ تا ۴ سالگی: آغاز تفکر منطقی
در این مرحله، کودکان توانایی بیشتری در تحلیل محیط دارند و میتوانند اطلاعات را طبقهبندی کنند. همچنین، پرسشگری در این دوره به اوج خود میرسد و اغلب با سوالات «چرا؟» روبهرو میشوید. کودکان در این سن:
- از «چرا» برای کسب اطلاعات استفاده میکنند
- تفاوت بین گذشته و حال را درک میکنند
- از مشاهده و توصیههای والدین برای یادگیری بهره میبرند
- میتوانند تمرکز خود را برای ۵ تا ۱۵ دقیقه حفظ کنند
- اشیا را از نظر اندازه و شکل مرتب کنند
- به دنبال پاسخ پرسشهای خود میگردند
- درک بهتری از رنگها و دستهبندی آنها پیدا میکنند
۴ تا ۵ سالگی: آماده سازی برای ورود به مدرسه
با نزدیک شدن به سن مدرسه، کودکان مهارتهای بیشتری در زبان، شمارش، تقلید از بزرگسالان و تعامل اجتماعی کسب میکنند. در این سن، بیشتر کودکان قادرند:
- تصاویر سادهای بکشند و دربارهی آنها صحبت کنند
- شمارش تا پنج را یاد بگیرند
- شکل سادهای از یک انسان را ترسیم کنند
- رنگهای مختلف را تشخیص داده و نام ببرند
- شعرهای کودکانه را به خاطر بسپارند و بخوانند
- آدرس یا محل زندگی خود را بیان کنند
مزایای کاردرمانی ذهنی چیست؟
کاردرمانی ذهنی با هدف کمک به بیماران در انجام فعالیتهای روزمره، به خصوص در کودکان، انجام میشود. در این روش ابتدا نقاط ضعف فرد شناسایی شده و سپس برنامههایی برای تقویت مهارتهای شناختی، ارتباطی و حرکتی طراحی میشود.
یکی از فواید مهم کاردرمانی ذهنی، تقویت پردازش حسی و مهارتهای اجتماعی است. همچنین میتواند در بهبود تعادل، تقویت هماهنگی بینایی-حرکتی، رشد مهارتهای ترسیمی و کاهش مشکلات حسی تأثیرگذار باشد.
این روش درمانی بر اساس مراحل رشد کودکان تنظیم شده و متناسب با نیازهای آنها اجرا میشود تا تاخیرهای رشدی جبران شوند.
برخی از حوزههای کاردرمانی ذهنی شامل موارد زیر است:
- تقویت مهارتهای نوشتاری و ترسیمی
- افزایش توانایی در پیروی از دستورات و تحمل پذیری
- بهبود تمرکز و توجه
- توسعه مهارتهای حرکتی ظریف و درشت
- افزایش تواناییهای حافظهای
- ارتقا مهارتهای حل مسئله، استدلال و تصمیمگیری
کاربرد کاردرمانی ذهنی
کاردرمانی ذهنی در ردههای سنی کودکان و بزرگسالان کاربرد دارد. این درمان بیشتر برای افرادی مناسب است که در انجام مهارتهای جزئی و کلی با مشکل مواجه میشوند. کاردرمانی ذهنی اختلالات مربوط به مهارتهای حرکتی و حسی را درمان میکند. علاوه بر این افرادی که ادراک بینایی، عملکرد حسی و کارکرد محچه با مشکل مواجه هستند تحت کاردرمانی ذهنی قرار میگیرند. در ادامه به دیگر کاربردهای کاردرمانی ذهنی میپردازیم:
- مبتلایان به فلج مغزی
- تاخیر رشدی
- اختلالات حسی – حرکتی
- ناتوانی در یادگیری، خواندن و نوشتن
- دیستروفرنی
- اختلال کمبود توجه – بیش فعالی
- اختلالهای نافذ رشدی اعم از اوتیسم
- اختلالات رفتاری مانند جویدن ناخن و پرخاشگری
- آسیبهای ذهنی و مغزی به خصوص سکته
- سندروم های ژنتیکی و مادرزادی مانند سندروم تورت و داون
- شیزوفرنی
- استرس مزمن
- وسواس فکری – عملی
- مشکل در برقراری ارتباط
- اختلال در حواس و حافظه
- ضعف در مهارتهای ترسیمی
- اختلالات مخچه
- اسکیزوفرنی
- عقب ماندگی ذهنی
- اختلالهای شخصیتی مانند اسکیزوتاپیال و اسنیرویید
- مشکلات روحی مانند افسردگی، دوقطبی و …
اهداف کاردرمانی ذهنی
با آگاهی یافتن از اهداف کاردرمانی ذهنی به راحتی میتوان تعیین کرد که چه کسانی میتوانند از خدمات آن استفاده کنند. همچنین در صورت استفاده از خدمات آن از روندهای کاری و کارهایی که برای مراجع باید انجام شود به خوبی آگاه خواهیم شد. مهمترین هدفی که در کاردرمانی دنبال میشود افزایش استقلال فرد و بهبود کیفیت زندگی وی میباشد که اهداف کاردرمانی ذهنی هم در همین قالب قابل توضیح و بررسی میباشد:
- افزایش توجه و تمرکز،
- تقویت حافظه،
- آموزش مهارتهای روزمره زندگی،
- بهبود مشکلات حسی،
- بهبود body image،
- بهبود body schema و body awareness،
- آموزش مهارتهای اجتماعی،
- افزایش تحمل کاری،
- افزایش اعتماد بهنفس،
- رفع اختلالات یادگیری،
- دستور پذیری،
- آموزش مهارت حل مسئله،
- تقویت حس عمقی،
- افزایش هماهنگی بین چشم و دست
هر کدام از این مهارتها پایه و زیربنای رفتارها و تواناییهای اساسی زندگی هستند که به فرد کمک میکنند که فعالیتهای روزمره زندگی خود را به راحتی انجام دهند. در نتیجه افرادی که در این مهارتها با نقص روبرو باشند نمیتوانند بسیاری از فعالیتهای خود را انجام دهند. همین موضوع باعث میشود که استقلال خود را از دست داده و کیفیت زندگی آنها کاهش یابد.
چه افرادی به کاردرمانی ذهنی نیاز دارند؟
بسیاری از کودکانی که در طول زندگی خود با مشکلات اعصاب و روان دست و پنجه نرم میکنند به کاردرمانی ذهنی نیاز دارند. در مورد این کوکان باید به دو نکته توجه داشته باشیم: نکته اول اینکه هر چه بیماری در سنین پایینتر تشخیص داده شده و درمان سریعتر شروع شود، نتیجه بهتری کسب خواهیم کرد. نکته دوم این که درمان توانبخشی در این کودکان ممکن است طولانی شود بنابراین به حمایت کامل خانواده نیاز دارند تا بتوانند خود را با شرایط موجود وفق دهند. مهمترین اختلالاتی که میتوانند از خدمات کاردرمانی ذهنی بهرهمند شوند به در لیست زیر دیده میشوند:
اوتیسم، سندروم آسپرگر، اختلالات رفتاری، اختلال یادگیری، کودکان ADHD، تاخیر رشدی، مشکلات درکی-شناختی، مشکلات حافظه، اختلالات مخچهای، فلج مغزی، اختلالات بینایی، اختلالات شنیداری، کم توانی ذهنی، بیماریهای متابولیکی عصبی، اختلالات حسی، سندروم داون و غیره.
در نظر داشته باشید که بسیاری از اختلالات جسمی و ذهنی با هم وجود دارند و به ندرت پیش میآید که یک کودک فقط از اختلالات جسمی یا ذهنی رنج ببرد. به همین دلیل بسیاری از اختلالات جسمی مانند فلج مغزی و سندروم داون در این لیست دیده میشود. از طرفی دیگر تعداد اختلالاتی که میتوانند از خدمات کاردرمانی ذهنی استفاده کنند بسیار زیاد است و لیست کامل آن ها در این نوشته نمیگنجد، بنابراین در صورت نیاز باید به مراکز معتبر کاردرمانی مراجعه کنید تا ارزیابیهای لازم را به عمل آورند.
کلینیک جامع توانبخشی ایران با دو شعبه فعال در تهران و با کمک از درمانگران ماهر میتواند نقش پررنگی در بهبودی کودک محتاج به کاردرمانی ذهنی داشته باشد. برای دریافت مشاوره و نوبت میتوانید با شماره تلفن زیر تماس حاصل فرمایید:
رویکردهای مورد استفاده در کاردرمانی ذهنی
کاردرمانی ذهنی از روشها و متدهای مختلفی برای بهبود مراجعان خود استفاده میکند. برخی از این متدها به تنهایی کاربرد دارند و برخی دیگر باید هماهنگ با سایر رویکردها مورد استفاده قرار گیرند. مهمترین رویکردهای مورد استفاده در کاردرمانی ذهنی شامل موارد زیر است:
یکپارچگی حسی
رویکرد یکپارچگی حسی بر این اساس استوار است که بین سیستمهای حسی از جمله لامسه، بینایی، شنوایی، حس عمقی و دهلیزی هماهنگی و اثر متقابل وجود دارد. به این معنا که هر کدام از این حسها روی دیگری تاثیر گذاشته و آن را تائید یا رد خواهد کرد. برای نمونه فردی که یک لیوان را لمس میکند، از طریق حس لامسه حالات آن را درک خواهد کرد و از طریق بینایی لیوان را میبیند که شکل و اندازه آن با آنچه که لمس کرده است همخوانی دارد. اصطلاح “یکپارچگی حسی” به پردازش، ادغام و سازماندهی اطلاعات حسی از بدن و محیط اشاره دارد.
به عبارت ساده، این بدان معناست که چگونه اطلاعاتی را که از حواس ما میآید، تجربه و تفسیر شده و به آن واکنش نشان میدهیم. کاردرمانگران به کمک رژیمهای حسی طراحی شده برای هر کودک سعی میکنند مشکلات وی را شناسایی کرده و آن را رفع کنند. یکپارچگی حسی در همه کارهایی که روزانه باید انجام دهیم مانند: لباس پوشیدن، غذا خوردن، حرکت کردن، معاشرت، یادگیری و کار کردن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به همین دلیل است که بهبود یکپارچگی حسی به بهبود فعالیتهای روزمره زندگی کمک خواهد کرد.
رویکرد درکی حرکتی
یکی از مهمترین روشهای درمانی در کاردرمانی ذهنی رویکرد درکی حرکتی است. اصل اساسی در این روش این است که انجام فعالیتهای حرکتی، درک فرد از محیط و خودش را افزایش خواهد داد در نتیجه میزان شناخت و درک فرد به صورت قابل توجهی افزایش پیدا خواهد کرد. رویکرد درکی حرکتی کمک میکند که فرد موقعیت اشیا را نسبت به همدیگر درک کرده و همچنین موقعیت خود را نسبت به هر یک از اشیای محیط درک کند. این رویکرد به بهبود آگاهی فرد از بدن خود (body awareness)، رفع مشکلات حسی و همچنین بهبود ادراک فضایی کمک خواهد کرد.
بازی درمانی
همانطور که در ابتدای نوشته اشاره کردیم کاردرمانی بر استفاده از فعالیتهای هدفمند برای درمان افراد مختلف متمرکز است و از آنجایی که عمده فعالیتهای کودک در قالب بازی است، استفاده از بازی درمانی میتواند به پیشرفت و بهبودی فرد کمک کند. رویکرد بازی درمانی معمولا به صورت تلفیقی با سایر روشها مورد استفاده قرار میگیرد تا کارآیی و اثربخشی مناسبی به همراه داشته باشد. برای نمونه ممکن است تمرینات درکی حرکتی در قالب بازیهای روی ترامپولین یا تاببازی برای فرد اجرا شود. بازی درمانی علاوه بر ساده کردن بیان احساسات کودک و ارتباط گیری به کودک کمک میکند که نقشهای جدیدی را تجربه کند. قرار گرفتن در شرایط جدید باعث میشود که قدرت تفکر فرد تقویت شده و فرد بتواند خود را با شرایط جدید وفق دهد.
درمان شناختی رفتاری (cognitive-behavioral therapy)
درمان شناختی رفتاری یک درمان بین رشتهای است که توسط اکثر متخصصان سلام روان از جمله کاردرمانگران استفاده میشود. CBT بر این اساس استوار است که تفکرات، احساسات و رفتار افراد با هم ارتباط دارند و داشتن افکار و احساسات منفی میتواند فرد را در یک چرخه معیوب از مشکلات به دام بیاندازد. به همین دلیل سعی میشود مشکلات به اجزا کوچکتری تقسیم شوند تا تغییر آنها راحتتر باشد. همچنین این رویکرد در تلاش است با تغییر محتوای تفکر فرد رفتارهای وی را اصلاح کند. درمان شناختی رفتاری به جای تمرکز روی مشکلات گذشته، تلاش میکند تا معضلات کنونی فرد را حل کند.
نوروفیدبک
نوروفیدبک جزو متدهای نوین درمانی در بیماریهای سلامت روان است که بسیاری از درمانگران با اهداف درمانی مختلف از آن استفاده میکنند. این روش در کاردرمانی با هدف آموزش، تقویت توجه و تمرکز، حافظه، کنترل خشم، کاهش استرس فرد، افزایش تحمل کاری و … مورد استفاده قرار میگیرد. در نوروفیدبک رفتارهای فرد توسط بازخوردهای آنی و لحظهای اصلاح شده و در نتیجه مغز فرد نسبت به وضعیت جدید عادت میکند. از آنجایی که بیشتر تمرینات نوروفیدبک در قالب بازی به کودک ارائه میشود، تاثیر این تمرینات معمولا نسبت به تمرینات عادی بسیار بیشتر خواهد بود.
مراحل کاردرمانی ذهنی
حال که با اهداف و رویکردهای مورد استفاده در کاردرمانی آشنا شدیم لازم است تا مراحل و فرآیندهای آن را هم مرور کنیم تا بدانیم در صورت نیاز باید چه انتظاراتی از کاردرمانگران داشته باشیم:
ارزیابی
پس از ارجاع فرد به کاردرمانی ذهنی که معمولا از جانب روانپزشک، روانشناس یا گفتاردرمانگر صورت میگیرد، فرآیند ارزیابی شروع خواهد شد. ارزیابی با هدف پیدا کردن زمینههایی که فرد در آن ها مشکل دارد، انجام خواهد شد. ارزیابی مهمترین بخش درمان است چون در صورتی که ارزیابی دقیق انجام نشود و مشکلات فرد مشخص نشود، نمیتوان اهداف و برنامه درمانی مشخصی را برای فرد تعیین کرد.
تعیین اهداف درمانی
پس از انجام ارزیابی لازم است کاردرمانگر اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت برای کودک تعیین کند. برای مثال ممکن است درمانگر هدف درمان را تقویت حافظه به صورتی که فرد بعد از 8 جلسه بتواند 5 کلمه مختلف را به خاطر بسپارد بیان کند. اهداف باید با توجه به مشکلات فرد و همچنین در نظر گرفتن نگرانیهای خانواده و خود فرد تعیین شود.
اجرا برنامه درمانی
جلسات کاردرمانی ذهنی به صورت دو یا سه جلسه در هفته اجرا میشوند. در صورتی که مشکلات فرد حاد نباشد دو جلسه کافی خواهد بود. در مورد تعداد جلسات به کاردرمانگر اعتماد کنید و سعی کنید نهایت همکاری را با تیم درمان داشته باشید.
تمرین در خانه
خانواده نقشی محوری در درمان بیماران ذهنی دارد. به صورتی که به قطعیت میتوان گفت جلسات درمانی در کلینیک هر چند لازم و ضروری هستند، اما به هیچ وجه کافی نیستند و لازم است تمرینات در خانه هم انجام شود. بسته به تشخیص درمانگر ممکن است تمرینات کلینیک در خانه تکرار شود یا برای برای خانه هم تمرینات جداگانه تجویز شود. هر چه در خانه تمرینات بیشتری انجام شود، پیشرفت کودک بیشتر بوده و راحتتر میتواند مفاهیم آموخته شده را در محیط خانه و سایر مکانها اجرا نماید.
ارزیابی مجدد و ترخیص
در کاردرمانی ذهنی لازم است بعد از مدتی که درمانها انجام شد، ارزیابی مجدد انجام شود. در این حالت اگر اهداف تعیین شده در مراحل قبل کسب شده باشد ممکن است فرد ترخیص شود، در غیر این صورت اهداف جدید برای فرد تعیین خواهد شد. همچنین در صورتی که اهداف تعیین شده، به دست نیامده باشد، لازم است مراحل قبلی از اول مجددا انجام شود.
در نظر داشته باشید که کاردرمانگر در هر جلسه یک ارزیابی از فرد انجام خواهد داد و بر اساس آن مراحل بعدی درمان را پایه ریزی میکند. علاوه بر ارزیابی در هر جلسه لازم است به صورت دورهای ارزیابیهای مجدد انجام شود. نکته مهم دیگر این است که توانبخشی معمولا پروسهای زمانبر است و نباید انتظار داشته باشید که بعد از چند جلسه محدود تمامی مشکلات فرد رفع شده باشد.
تمرینات کاردرمانی ذهنی
تمرینات کاردرمانی ذهنی بسته به رویکرد درمانی مورد استفاده، شدت مشکلات کودک، اهداف درمانی و همچنین تجهیزات موجود بسیار متنوع است. برای نمونه ممکن است نخ کردن مهرهها با هدف افزایش هماهنگی بین چشم و دست انجام شود یا در یک اتاق تاریک کودک یک نور را دنبال کند که به افزایش توجه و تمرکز وی منجر شود. طراحی تمرینات متناسب با اهداف درمانی از وظایف کاردرمانگر است. تمرینات باید به گونهای باشد که در خانه هم قابل اجرا باشد تا اعضای خانواده بتوانند آن را با کودک تمرین کنند.
چرا کلینیک کاردرمانی ایران؟
اختلالات روانی بسیار حساس هستند و نمیتوان در درمان آنها کوتاهی کرد یا درمان را به تیمها و کلینیکهای کم تجربه سپرد. بخش کاردرمانی کلینیک جامع توانبخشی ایران با فعالیت از سال 1383 یکی از با سابقهترین کلینیکهای ایران است که با داشتن شرایط زیر گزینه مناسبی برای دریافت خدمات کاردرمانی ذهنی است:
- کادر درمانی متبحر و با سابقه؛
- اجرای درمانهای به صورت تیم ورک؛
- استفاده از ارزیابیهای ساختار یافته و غیرساختار یافته برای ارزیابی و هدف گذاری درمان؛
- استفاده از جدیدترین و بروزترین روشهای درمانی؛
- استفاده از جدیدترین تجهیزات و فناوریهای درمانی؛
- دارای بخشهای مختلف مورد نیاز برای کاردرمانی ذهنی از جمله اتاق تاریک.
سخن پایانی
کاردرمانی ذهنی یک بحث بسیار گسترده است که برای هر بیماری آن میتوان یک کتاب جداگانه نوشت. ما در این نوشته سعی کردیم این مفهوم را تعریف کرده و اهداف و بخشهای مختلف آن را با شما به اشتراک بگذاریم.
سوالات متداول
مدت درمان بستگی به شدت مشکل فرد دارد. برخی افراد بعد از چند جلسه تغییرات محسوسی را تجربه میکنند، در حالی که دیگران ممکن است به جلسات طولانیتری نیاز داشته باشند.
خیر، کاردرمانی ذهنی میتواند مکمل دارودرمانی باشد اما جایگزین آن نیست. در برخی موارد، ترکیب این دو روش بهترین نتیجه را برای فرد به همراه دارد.
هزینه جلسات به عوامل مختلفی از جمله شهر محل سکونت، تخصص کاردرمانگر، تعداد جلسات مورد نیاز و نوع خدمات ارائهشده بستگی دارد. بهتر است برای اطلاع دقیقتر از قیمتها با کلینیکهای کاردرمانی مشورت کنید.