کاربرد DAF در درمان لکنت کودکان | مرکز جامع توانبخشی ایران
- توضیحات
طی قرن اخیر مهندسین ایستگاههای رادیویی متوجه تاخیر انتقال صورت در مدار شنیداری شدند. و این موضوع موجب نگرانی کارکنان شده بود. یکی از محققین ارائه کرد که این تاخیر در گفتار گوینده اثر می گذارد
در اوایل دستگاه DAF به شکل ساده ای ساخته می شد به گونه ای که هر ضبط و هر پخش را در این دستگاه با جابجا کردن در یک پخش صوت معمولی به سادگی می شد در گفتار ضبط و پخش شده تاخیر ایجاد کرد بدین ترتیب پیام ضبط شده بلافاصله پس از ضبط شدن پخش می شد که فاصله ی بین 2 هد قابل تغییر بود و به همین علت می شد در آن تاخیر بوجود آورد. در عین حال از دکمه ی شدت صوت برای افزایش صدا به گونه ای استفاده می شد که فرد صدای خودش را نشود.
وقتی ما از اصطلاح پس نورد شنیداری تاخیر یافته استفاده می کنیم هدف ما تاخیر در راه هوایی می باشد . اگرچه در حالت عادی در هر دو مسیر و راه هوایی و استخوانی تاخیر همواره وجود دارد .
امروزه کار تنظیم هد ها بصورت الکترونیکی انجام می پذیرد که البته این موضوع سبب افزایش کمیت دستگاههای DAF شده است البته در دستگاههای قدیمی که از ضبط صوتهای قدیمی در آن استفاده می شده است چون صدا روی نوار ضبط می شود دسترسی به صدای فرد براحتی امکان پذیر است ولی در دستگاههای جدید باید خروجی مجزایی برای این کار تعبیه کرد
جهت همراهی با تیم تخصصی درمان لکنت کودکتان در کلینیک ویژه لکنت موسسه ایران با ما تماس بگیرید 66596151
اثرات دستگاه DAF در لکنت
تاخیر در پس نورد شنیداری اثر قابل ملاحظه ای بر گفتار فرد می گذارد دانشمندی بنام لی عنوان کرد که این موضوع موجب تاخیر در روند ریتم سرعت در روانی گفتار فرد می شود بویژه اگر این تاخیر 100 تا 150 میلی ثانیه باشد که لی این موضوع را لکنت مصنوعی نامید که بعدها به نام اثر منفی لی شهرت یافت.
تحقیقات گسترده ای در این زمینه انجام شد در یکی از آنها اینگونه ارائه شده است که:
سرعت گفتار افراد حین خواندن متن بین 9 تا 51 درصد کاهش یافت البته در یکی از case ها سرعت گفتار افزایش یافته بود بطور کلی اثر DAF بر آنها به شرح زیر است:
تکرار هجا و صدا، کاهش سرعت گفتار، کشیده گویی و افزایش سطح بلندی صدا و کاهش سطح نوسانات و ارتفاع صوت
تحقیق دیگری بر روی 15 نفر انجام شد که 2 نفر قادر به صحبت کردن نبودند 4 نفر مشکلات شدیدی داشتند 8 نفر علاوه بر مشکلات عملکردشان رضایتبخش بود و اما یکنفر پس از دوبار پلک زدن به سادگی با این شرایط سازگار شد.
تحقیقات نشان می دهد که این تاخیرها در تکرار و بازنگری فرد کاهش قابل توجهی دارد . با توجه به این موضوع که این تاخیرها به سن افراد هم بستگی دارد و بر کودکان می تواند اثرات مخربی داشته باشد گزارشهایی نیز در مورد استفاده از DAF در فضای باز برای کودکان هم وجود دارد که موثر تر از بالشتکهای هدفون بوده است.
در شدتهای مختلف تحقیق شده و مشاهده شده است که پس نورد شنیداری طبیعی 170 بوده که در این شدتهابه 180 افزایش یافته و سپس دوباره به 170 باز گشته است.
به علت گفتار افراد لکنتی 120 کلمه در دقیقه بوه که با این افزایش شدت افزایش یافته و در شدت db75 به 160 کلمه در دقیقه می رسید.
واکنش افراد سالم به DAF کاملاً با افرادی که نا روانی دارند متفاوت است. این شدت هنوز بصورت عملی به اثبات نرسیده و همواره تجربی است نه حدی که در بعضی افراد با شدت db 10+ پاسخی رضایتبخش حاصل می شود ولی در سایرین تا حدی شدت را افزایش می دهند تا بالاخره فرد در برابر تغییرات اعمال شده به زانو درآید .
عملکرد گفتار با تکیه بر دو سیستم استوار است 1- پس نورد حس شنوایی 2- و سیستم پس نورد حس داخل دهانی. که اگر ایندو همزمان همل نکنند گفتار دچار اختلال می شود. لکنتی ها بیشتر وابسته به حس داخل دهانی هستند در حالیکه افراد طبیعی وابسته به حس شنوایی و به همین علت است که این افراد تحت شرایط DAF گفتارشان بصورت از هم گسیخته در می آید.
در گذشته نظریاتی برای لکنت تحت شرایط DAF بود که به این لکنت، لکنت مصنوعی می گفتند که طی تحقیقی این کار مورد بررسی قرار گرفت و قضاوت کنندگان توانستند تفاوت بین گفتار افراد لکنتی تحت شرایط NAF و گفتار فرد غیر لکنتی تحت شرایط DAF را تشخیص دهند.
افراد لکنتی در 3 کلمه ی اول طی NAF مشکل دارند و بعد روانتر صحبت می کنند ولی افراد سالم در چند کلمه ی اول مشکل ندارند و بعد دچار مشکل می شوند.
لکنت واقعی را می توان با الکترومیوگرافی از لکنت مصنوعی تشخیص داد. لکنت مصنوعی اغلب در اواخر جمله یعنی بعد از چند کلمه اول است ولی لکنت طبیعی اغلب در ابتدای جمله اتفاق می افتد در بعضی پژوهشها آمده که هرچه شدت لکنت فرد بیشتر باشد بهبودی تحت شرایط DAF بیشتر خواهد بود.
بعدها تصمیم گرفتند که بجای استفاده از اثرات زیانبار DAF و این مقایسه ها از اثر درمانی آن استفاده نمایند.
لاتزمن نیز بر موضوع شدت تاکید کرد و گفت که طی بررسی هایش افراد با لکنت شدید تحت شرایط DAF تنفسشان آرام شده و گفتار شان روان گشته اما همین افراد وقتی که در شرایط تاخیر 200 میلی ثانیه قرار گرفته اند نا روانیشان افزایش یافته ، نتیجه، بهترین تاخیر پسنورد 100 میلی ثانیه می باشد از زمانهای 50 تا 150 میلی ثانیه باید استفاده چرا که موثر ترند البته میزان تسهیل کنندگی به شدت لکنت بستگی دارد.
DAF در مقایسه با روش پژواک موثرتر ات DAF حدود %50 از میزان لکنت و %40 از اسپاسمهای لکنت کم می کند.
نقش دستگاه DAF در درمان لکنت
بطور کلی DAF استفاده های زیادی دارد از جمله تحقیقات و درمان
تاثیر DAF ممکن است پس از خاموش کردن دستگاه از بین برود و یا پس از خاموش کردن دستگاه ادامه یابد با افزایش مدت استفاده از DAF در ادامه بعد از خاموش کردن دستگاه اثرات DAF ادامه می یابد حال اگر این اثراتب مثبت باشد اثر درمانی مناسبی می تواند باشد کلرکی گزارش کرد که اگر از خود بخواهیم که بشدت تو دماغی صحبت کند در لکنتش اثر درمانی خواهد داشت. DAF سبب بوجود آمدن گفتار کشیده می شود توانایی بازبینی را افزایش می دهد و امکان حرکات پیشرو و پسرو را فراهم می کند.
سخنان ون راپیر در این زمینه بسیار موثر است و مطالبی را که ارائه کرد در ذیل می بینیم:
1- باید به فرد بیاموزیم که تنها او نیست که لکنت می کند و دیگران هم می توانند لکنت کنند.
2- می توان به او آموخت که می تواند در ناروانی اش تنوع ایجاد کند.
3- می توان فرد را بسوی شدیدترین تخریب گفتار کشید تا بتواند با تنشها مقابله کند.
4- می شود از فرد خواست که تحت شرایط NAF متنی را بخواند و سپس دستگاه را روی بالاترین شدت برد(البته برای مدت کوتاهی)
5- می شود دکمه دستگاه درباره ی مخرب ترین زمان گذاشت و روی کمترین شدت باشد و وقتی که شروع به کلام کرد کم کم شدت صدا را افزایش داد تا او دچار مشکل شود.
6- می توان فرد را بسوی هدایت و تمرکز بر حرکات لمس و مکانیسم گفتار باشد.
روش تشخیصی: از DAF می توانب رای تشخیص حساسیت نسبت به فشار روانی فرد دانست.
کنترل سرعت گفتار
عمده ترین اثر DAF کاهش سرعت گفتار است و این کاهش باعث می شود که فرد آمادگی کافی برای تولید آواها داشته باشد . استفاده از تنبیه و شرطی سازی گنشگر بسیار مورد تحقیق قرار گرفت اما شیهان در مخالت با این موضوع گفت: «... اگر قرار بود تنبیه (به هر شکلی که باشد) روشی کارآمد در درمان لکنت باشد لکنت در همان دوران خردسالی درمان می شد!»
باید به این کودکان یاد داد که کشیده و کندسخن گویند تا بتوانند به حد گفتار روان برسند در اینجاست که نیاز به دستگاه DAF قابل حمل احساس می شود.
درمان طراحی شده در 3 مرحله سازماندهی شده بود که در واقع تکیه بر پایه کاهش سرعت گفتار کشیده گویی شروع ملایم و راحت گفتار آواسازی ممتد و ....
گردآوری : سپیده فرجی ، کارشناس گفتار درمانی
کلیدواژه ها :لکنت مصنوعی ، کاهش سرعت گفتار ، الکترومیوگرافی ، حرکات لمس ، مکانیسم گفتار،